Planine Srbije
Planine Srbije se dele na Rodopske, Karpatsko-balkanske i Dinarske planine. Ove planine krase najveći deo teritorije Srbije.
Planine poput Kopaonika, Zlatibora, Stare planine, Prokletija i Šar-planine su poznate kako među srpskim, tako i među stranim skijašima.
Preduzeće Skijališta Srbije vodi računa o tome da srpski ski-centri ne zaostaju za ski-centrima u Evropi. Sve informacije vezano za Ski pass možete saznati na njihovom sajtu – www.skijalistasrbije.
Aktivno je i udruženje Planinarski savez Srbije – www.pss.rs
Najviši vrh u Srbiji
Koliko planina, toliko i vrhova koji streme da se spoje sa nebom. Neki planinski vrhovi su viši, neki manji, ali su svi podjednako bitni i specifični po svojoj strukturi i lepoti.
U grupi Prokletijskih planina koji pripadaju skupini Dinarskih planina spadaju čuvene Prokletije. Prokletije predstavljaju prirodnu granicu između Srbije, Crne Gore i Albanije. Nalaze se u istočnom delu Crne Gore, južnom delu Srbije (misli se na autonomiju Kosovo i Metohija) i severnom delu Albanije.
Najviši vrh Prokletija i Dinarskih planina u celosti je Jezerski vrh sa 2.694 metara nadmorske visine. Drugo mesto zauzima Đeravica (2.656 metara) koji se smatra najvišim vrhom Srbije (uključujući Kosovo i Metohiju).
Ukoliko mislimo na užu tj. centralnu Srbiju, onda je najviši vrh Midžor koji se nalazi na granici Srbije i Bugarske. Midžor je najviši vrh Stare planine sa visinom od 2.169 metara nadmorske visine.
Kopaonik, na sve strane kiseonik
Divni i pitomi Kopaonik spada u skupinu Dinarskih planina.
Kopaonik je bio i ostao najomiljeniji i najposećeniji ski-centar u Srbiji, a ujedno važi za najveći i najluksuzniji. Kopaonik je zbog svojih prirodnih bogatstava poznat i pod imenom „Srebrna planina“. Ski-centar Kopaonik je prilagođen ljubiteljima alpskog, ali i nordijskog skijanja.
Sneg na Kopaoniku uglavnom traje od novembra do aprila meseca.
Kopaonik je 1981. godine proglašen za nacionalni park i postao član Evropske federacije nacionalnih parkova EUROPARC. Njegov najviši vrh je Pančićev vrh sa 2.017 metara nadmorske visine.
Najveći broj turističkih i infrastrukturnih objekata se nalazi na području Ravnog Kopaonika. Nešto manji turistički kompleks se nalazi pokraj sela Brzeće.
Prva žičara na Kopaoniku je podignuta 1964. godine. Ski-staze i žičare nisu udaljene od hotelskog smeštaja što olakšava funkcionisanje turistima.
Na Kopaoniku su mnogi prvi put stali na skije. Danas je aktuelna škola skijanja Snow stars team. Škola organizuje individualnu i grupnu nastavu.
Neki vole noćno kupanje, a neki noćno skijanje. Na Kopaoniku se možete skijati i danju i noću. Od 2013. godine postoje bob-staze, a možete se takođe baviti i snoubordom.
Snežne staze su profesionalno povezane sistemom žičara i ski-liftova, kapaciteta od preko 32.000 skijaša na sat.
Ukoliko je skijanje hobi koji upražnjavate jedanput godišnje, jeftinije je iznajmiti ski-opremu nego je kupiti. U nekom od mnogobrojnih „ski & rental“ servisa možete iznajmiti ili popraviti opremu za snoubording ili skijanje.
Ukoliko dođe do povrede na nekoj od mnogobrojnih staza, na raspolaganju je Gorska služba spasavanja Srbije. Broj službe na Kopaoniku je 063/466-466.
Kako doći do Kopaonika?
Pre nego što se zaputite ne samo na Kopaonik, nego na bilo koju planinu, ne zaboravite da ponesete zimsku opremu (zimske gume i lanci za sneg).
Do Kopanika možete stići na više načina. Putevi koji vode do Kopaonika su asfaltirani i održavaju se prohodnim za vreme zime. Kritično usled prevelikih nanosa snega ume da bude kod sela Brzeće, na prevoju Jaram.
Beograd je od Kopaonika udaljen 260 kilometara ukoliko se putuje preko Kraljeva i Jošaničke banje Ibarskom magistralom. Nešto je duži put (290 kilometara) ukoliko se putuje preko Kragujevca auto-putem. Ukoliko se putuje preko Pojata, Kruševca, Brusa i Brzeća, dužina puta iznosi 279 kilometara.
Prvi pomenuti put jeste najkraći, ali jedan deo puta se nalazi na većoj nadmorskoj visini, okrenut je severu i prolazi se kroz šumu, što povećava verovatnoću stvaranja leda i snega na putu.
Niš je od Kopaonika udaljen 118 kilometara.
Što se tiče autobuskih prevoznika, saobraćaju do Kopaonika sledeći – Lasta, Kavim, Niš-ekspres i Jugoprevoz.
Sneg se beli, zavejao Zlatibor celi
Planina prostranih proplanaka i bujnih pašnjaka Zlatibor spada u Dinarske planine.
Planina Zlatibor se nalazi na 238-om kilometru magistralnog puta Beograd-Crnogorsko primorje, a preko njega takođe prolazi i čuvena pruga Beograd-Bar. Najbliži grad je Užice, a administrativni centar varoš Čajetina.
Zlatibor je poznat i po razvijenom etno-turizmu. Zlatibor se nalazi na granici sa Bosnom i Hercegovinom i karakteriše ga 2.000 sunčanih sati godišnje.
Sneg je na Zlatiboru prisutan od oktobra do maja meseca.
Najviši vrh Zlatibora je Tornik sa 1.496 metara nadmorske visine. Tornik se ujedno naziva i najveće skijalište za alpsko skijanje na Zlatiboru. Drugo skijalište je Obudojevića, a za nordijsko skijanje je zadužena zona Tić polje.
U Murtenici postoji specijalizovana staza za biatlon i smučarsko trčanje.
Ski-centar Tornik je 9 kilometara udaljen od turističkog naselja Zlatibor. Samo naselje Zlatibor je poznato po vrhunski opremljenim hotelima i apartmanima, ali i po burnom noćnom životu. Na Zlatiboru možete pravo sa ski-staze „sleteti” u neki od klubova.
Postoje četiri ski-staze – Tornik, Čigota, Ribnica i Zmajevac. Ove četiri staze su pokrivene sistemom za veštačko osneživanje tako da bavljenje zimskim sportovima ne zavisi samo od vremenskih prilika.
Ribnica spada u lake staze, Zmajevac u teške, a Čigota i Tornik u srednje lake staze.
Staze su odlično povezane sistemom žičara i ski-liftova, kapaciteta 5.400 skijaša na sat.
Ski-centar Tornik možete dobiti na broj 031/ 315–0004. Broj telefona Gorske službe na Zlatiboru je 063/ 466-467.
U okviru ski-centra Tornik se nalazi parking za vaše automobile.
Kako doći do Zlatibora?
Zlatibor je od Beograda udaljen 193 kilometara.
Za većinu vozača je uobičajeno i provereno da stignu na Zlatibor putem Ibarske magistrale. Međutim, zbog gužve na putu i čestih radarskih kontrola, put može da traje oko četiri sata.
Oko tri sata traje putovanje, ukoliko se vozi preko Topole i Rudnika, zbog manjka gužve i radarskih kontrola.
Kada je trajanje u pitanju, oko dva sata, vozači su najzadovoljniji putem koji ide preko Valjeva, Divčibara i Požege. Jedini problem jesu oštre krivine kojih ima puno ispred Kosjerića.
Autobuska stanica Zlatibor je povezana ne samo sa većim gradovima Srbije, već i većim gradovima regiona. Za vreme zimske sezone su organizovani svakodnevni polasci iz Beograda, Niša i Novog Sada, i to više njih u toku dana.
Prirodni biser na istoku Balkana – Stara planina
Karpatsko-balkanske planine se nalaze u Istočnoj Srbiji i možemo slobodno reći da je njihov najveći biser Stara planina.
Stara planina je poznata i pod imenom Balkan. Veći deo Stare planine se nalazi u Bugarskoj, a manji u Srbiji.
U okolini Knjaževca se nalazi najposećenije skijalište Stare planine, ujedno i vrh na visini 1.758 metara – Babin zub. Babin zub je najmlađe skijalište u Srbiji, ali od samog početka prepoznato i ocenjeno kao odlično od strane profesionalnih skijaša.
Staru planinu odlikuje netaknuta priroda u koju je nemoguće ne zaljubiti se na prvi pogled. Prednost Stare planine leži i u činjenici da se nije pretvorila u komercijalni turistički kompleks kao što je slučaj sa Kopaonikom i Zlatiborom.
Sneg na Babinom zubu traje oko pet meseci, uglavnom od novembra do marta meseca. Prednost ski-centra Babin zub je posedovanje sistema za veštačko osnežavanje.
Razlikuju se četiri lokacije na Babinom zubu koje sadrže ski-staze. To su Konjarnik, Sunčana dolina, Jabučko ravnište i Markova livada. Markova livada je prilagođena i za noćno skijanje.
Kapacitet sistema žičara i lifta na Konjarniku je 1.400 skijaša na sat, a Sunčana dolina 1.200 skijaša na sat.
- godine je puštena u promet gondola Jabučko ravnište sa istoimene lokacije koja se kreće ka vrhu Rudine. Kabina gondole sadrži osam sedišta. Radi se inače o prvoj gondoli u Srbiji.
Lokacija Markova livada je u znaku lake staze za decu i skijaše početnike. Tu se nalazi ski-lift za bebe.
Za profesionalce su strme staze Konjarnik i Sunčana dolina. Gornji deo staza je nešto strmiji od donjeg dela.
Ski-centar Stara planina možete dobiti putem telefona 019/ 730-911 ili 019/730-912. Broj telefona Gorske službe na Staroj planini je 063/ 466-461.
Smeštaj možete naći po razbacanim selima oko Babinog zuba ili u nekom od hotela i apartmana. Među boljim hotelima je Falkensteiner.
Kako stići na Staru planinu?
Stara planina je udaljena 330 kilometara od Beograda, 70 kilometara od Niša, 100 kilometara od Zaječara i 50 kilometara od Knjaževca. Do Stare planine se nešto teže stiže nego do Kopaonika i Zlatibora.
Ukoliko iz Niša krećete na Staru planinu, najbrži i najbolji put je preko Svrljiga i Knjaževca. Put je dugačak 110 kilometara i redovno se održava.
Oni koji ne gledaju na sat jer vole da uživaju u prirodnim lepotama Srbije dok se voze, do Stare planine mogu doći preko Paraćina, Zaječara i Knjaževca.
Bez obzira iz kog pravca dolazite, uspon na planinu počinje kod sela Kalna odakle se putem vozite ka Babinom zubu.
Ne zaboravimo snežnu Brezovicu
Na severozapadnoj strani Šar-planine, na jugu Kosova, nalazi se ski-centar Brezovica. Brezovica pripada opštini Štrpce. Nacionalni park Šar-planina je osnovan 1986. godine. Jezera na Šar-planini kojih ima sedam su poznata i pod imenom “Gorske oči”.
Šar-planina spada u skupinu Dinarskih planina.
Brezovica sa svojom okolinom više nego bilo koja planina podseća na Alpe. Ovde se sneg tokom godine zadržava najduže, oko 280 dana. Sneg u julu ili avgustu je sasvim normalna pojava.
Dva put su na Brezovici organizovana evropska prvenstva u alpskom skijanju.
Najduža ski-staza na Brezovici tj. “crna staza” je dugačka 3.500 metara. Pored nje, sistem skijališta čine četiri plave i četiri crvene staze. Kapacitet skijališta je 10.000 skijaša na sat. Ukupno ima pet žičara i pet ski-liftova.
Što se tiče hotelskog smeštaja, turistima su na raspolaganju Narcis, Breza i Molika. Molika se nalazi na nadmorskoj visini od 1.740 metara, a Narcis na 900 metara.
Politički problemi na Kosovu i Metohiji su se naravno odrazili i na ski-centar, ali ono što skijaše treba da zanima jeste da je Brezovica radila 2016. godine. Trenutno je oko dvesta ljudi zaposleno u ski-centru i nadamo se da će 2017. godina biti više posećena.
Ne dozvolimo skijalištu Brezovica da ostane bez skijaša. Skinite aplikaciju Brezovica Ski i budite u toku sa sezonskim dešavanjima.
Brezovica je od Prištine udaljena 60 kilometara, a od Beograda 400 kilometara. Autobuski prevoznik koji iz Beograda i Niša saobraća sa Brezovicom je Tandems.
Manja skijališta u Srbiji
Pored pomenutih velikih i atraktivnih skijališta, u Srbiji se nalaze i manja tj. alternativna skijališta. Alternativna skijališta su odlična varijanta za one kojima budžet nije na zavidnom nivou.
Među alternativnim skijalištima je najveće Odvraćenica koja se nalazi na planini Golija kraj Novog Pazara. Najviši vrh Golije se zove Jankov kamen. Odvraćenica se nalazi na nadmorskoj visini od 1.744 metara. Skijalište čini sedam staza, pet žičara, ski-lift i ski-staza za decu.
Drugo skijalište na Goliji je Dajići-Ivanjica, i odlično je za amatere skijaše i decu.
Mačkov kamen se naziva skijalište planine Jagodnje kraj Krupnja. Mačkov kamen se nalazi na 923 metara nadmorske visine i opremljen je žičarom, poligonom za skakanje i manjim stazama.
Na nekih 40 kilometara od Vranja se nalazi planina Besna kobila sa čijeg vrha se pruža pogled na Kopaonik. Skijalište Besna kobila je relativno mlado i malo skijalište, ali netaknuta priroda će vas osvojiti. Skijalište čini dve staze i jedan ski-lift sa kapacitetom od 500 skijaša na sat.
Planina Goč kraj Kraljeva takođe ima ski-centar koji se može pohvaliti 30-metarskom skakaonicom. Smučarski klub Goč je osnovan 1980. godine.
Na planini Tara se nalaze četiri manja skijališta – Beli bor, Nagramak, Šljivovica i Mitrovac na Tari.
Prema svemu sudeći, ukoliko volite sneg i ljubitelj ste skijanja, ne morate za Francusku, Austriju ili Norvešku, jer Srbija je tu sa svojim ski-centrima.
Ukoliko idete na zimovanje u inostranstvo, obavezno obezbedite povoljno putno osiguranje sa Ski-rizikom.